De putsbak van de HELENA

19 februari 2021

De afgelopen week ben ik bezig geweest met schilderwerk aan allerlei losse onderdelen van de HELENA. Dit kon mooi gebeuren tijdens de vorstperiode in een verwarmde werkplaats. Die losse delen bestaan o.a. uit de vaste inventaris van een zeilend binnenschip zoals de luikenstoeltjes, de loopplank en de pikhaak. Ook de putsbak glimt weer na een schilderbeurt.

Al die termen zijn een aantal lezers vast vreemd, ik zal uitleg geven. Op de luikenkap van het schip worden 2 zogeheten luikenstoeltjes gezet. Hierin kunnen losse zaken zoals de loopplank en pikhaak worden opgeborgen.

Dan nu die putsbak, dat is een houten of uit zink vervaardigde afwasbak die aan de railing buitenboord gehangen kon worden, deze werd aan de waterkant opgehangen en direct na gebruik weer verwijderd omdat hij uitstak. In de putsbak werd de vaat gezet, en met een puts -emmer aan een lijntje om buitenboordwater op te scheppen- water werd deze gespoeld. Putsbakken kwamen uitsluitend in de binnenvaart voor, mede omdat uitsluitend zoet water geschikt is om de vaat te spoelen. Indien een binnenschip op zout water lag, werd zuinig gebruik gemaakt van de kleine voorraad drinkwater aan boord. In de tijd van de zeilende binnenvaart hadden schepen een houten of zinken vat van c.a. 20 liter drinkwater aan boord. Deze werd bij een watertappunt in een haven of op een sluis gevuld.

Een afbeelding om van te smullen! Op deze plaat afgebeeld: het aan de Westerschelde gelegen getijdenhaventje van Ellewoutsdijk tijdens een bietencampagne. Het haventje bestaat nog en valt droog met laag water. Het schip op de voorgrond heeft stuurboord achter de putsbak hangen.